Koffie, ik ben er dol op! ’s Morgens kan ik de dag niet beginnen zonder lekker ‘bakkie pleur’. En ik ben zeker niet de enige die dat vindt. Maar hoe komt het toch dat koffie zo populair is? En wat heb je eigenlijk allemaal voor soorten? Ik neem je mee
Table of Contents
De geschiedenis van koffie in het kort
Eerst een stukje geschiedenis over de koffie. Want waar komt koffie eigenlijk vandaan? En hoe is het zo’n wereldwijd bekende drank geworden?
De eerste koffiebonen werden ontdekt in de 9e eeuw in Ethiopië. Volgens een oude legende door een geitenhoeder genaamd Kaldi uit Kalfa. Hij trof zijn geiten vol energie aan na het eten van rode bessen van een bepaalde struik. Nieuwsgierig geworden naar deze bessen besloot Kaldi de bessen zelf ook uit te proberen. Hij merkte dat ook hij er energie van kreeg.
Kaldi besloot de bessen naar een aantal lokale monniken te brengen. Zij vonden deze bessen echter veel te bitter en gooiden ze in het vuur. De bessen begonnen echter te knetteren en er ontstond een heerlijke geur die nu zo bekend is van de koffie. Of de legende echt is of maar een fabeltje… waarschijnlijk het laatste maar het is een leuk verhaal om te vertellen wanneer je samen koffie drinkt.
Wat wel klopt aan het verhaal is dat de koffiebessen oorspronkelijk uit Ethiopië komen. In eerste instantie werd het drankje van toen alleen in dit land gedronken. Simpelweg door water over de bessen heen te gieten.
Uiteindelijk hebben Arabieren in de 15e eeuw het drankje meegenomen naar hun land. In de 17e eeuw begonnen koffiehuizen op te duiken in grote Europese steden zoals Londen, Parijs en Wenen. Deze koffiehuizen werden ontmoetingsplekken voor onder andere sociale activiteiten. Zo is koffie ook hier populair geworden. Doordat transport over de wereld verbeterde is koffie uiteindelijk ook bekend geworden over de rest van de wereld. Inmiddels drinkt de hele wereld koffie, ieder op zijn eigen manier.
Koffie in mijn jonge jaren
Vroeger toen ik nog klein was dronken mijn ouders elke avond koffie tijdens het kijken van het journaal. We hadden een ‘gewoon’ koffiezetapparaat met een warmhoudplaatje waar een glazen pot op stond. De zogenoemde filterkoffie.
Mijn zussen en ik mochten om de beurt koffie zetten voor hen. Ik weet nog dat ik ontzettend trots was toen ik de leeftijd bereikte dit toch wel verantwoorde taakje ook aan mij geleerd werd. Het leek heel makkelijk maar het keek toch allemaal wel nauw.
Bij een volle pot van tien streepjes moesten 7 schepjes gemalen koffie. Dat was bij ons thuis. Maar in sommige huizen bij familie of vrienden hadden ze een grotere schep. Als je daar 7 schepjes van de koffie in het filterzakje deed dan smaakte de koffie veel te sterk. Waarna niemand zich nog waagde aan een tweede bakkie.
Maar thuis ging het dus goed. En terwijl we allemaal in de huiskamer zaten, mijn ouders wachtend op het journaal en mijn zussen en ik vast iets anders aan het doen waren, hoorde je het koffiezetapparaat pruttelen. En omdat we een open keuken hadden rook je ook de aroma van de koffie door het hele huis heen. Heerlijk rook het alhoewel het nog jaren zou duren voordat ik koffie ging drinken.
Wanneer de koffie klaar was moest er zo snel mogelijk ingeschonken worden. Als de koffiepot vervolgens te lang op het warmhoudplaatje van het koffiezetapparaat stond dan kon de koffie oud gaan smaken, wat ook betekende dat het te sterk werd. Dus een tweede bakkie werd al gelijk ingeschonken zodra de laatste zijn of haar kopje op de tafel gezet had.
Daar kwam verandering in toen deze apparaten een nieuw soort pot kregen. Ik woonde inmiddels samen en dronk inmiddels ook volop koffie. Wij hadden een koffiezetapparaat met een thermoskan als pot er onder. Dit betekende twee dingen. De koffie bleef lang warm zonder dat het oud ging smaken en bovendien kon je de pot op de salontafel zetten. Deze hoefde niet meer op het warmhoudplaatje te blijven staan. Sterker nog, zodra de koffie klaar was ging het koffiezetapparaat uit. Scheelde ook weer stroom.
Tijdens verjaardagen hadden we trouwens een grote thermoskan zodat we vooruit konden zetten. Iedereen was toen nog dik tevreden met een ‘gewoon’ kopje koffie.
Inbouwkoffiemachine
Daar kwam verandering in toen we gingen verhuizen. Voor in de keuken kochten wij een inbouwkoffiemachine. Deze stond in de muur strak naast de oven. Op zich al een mooie eyecatcher maar het gaf heerlijke koffie. Met verse bonen, dat was nogal wat.
Je kon er ook cappuccino of espresso mee maken. Veel meer dan dat hebben wij er nooit mee gemaakt alhoewel dat vast wel kon. Familie en vrienden namen graag een kopje of twee bij ons omdat we een van de eersten met koffiebonen waren.
Het schoonmaken van het apparaat was andere koek. Er zaten slangetjes in waar de koffie maar ook de melk doorheen liepen. De slangetjes van de melk kon je in principe goed loskoppelen en schoonmaken alhoewel het wel een werkje was met een soort van raggertje.
De koffiemachines van tegenwoordig
Toen we de keuken gingen verbouwen waren we inmiddels toe aan een nieuwe machine. Bij familie en vrienden stonden koffiemachines die kleiner waren, die gewoon in een hoekje van de keuken gezet konden worden en waar ook verse bonen in gingen. En waar ook opgeschuimde melk mee gemaakt kon worden. Wij hebben op dat moment ook een andere koffiemachine aangeschaft en maken nog steeds gebruik van deze machine. Het smaakt wellicht zelfs nog lekkerder dan onze inbouw koffiemachine.
Waar we ons ook in verdiept hebben is de koffiebonen. Wat een verschil kan de ene boon maken ten opzichte van de ander zeg! Ik heb inmiddels geleerd dat er vette bonen zijn en wat drogere bonen. Voor je machine is het ‘t beste wanneer de bonen niet te vet zijn.
Verder heb je nog allerlei keuzes in smaak. Van lichtgeroosterd naar bonen die voor een sterk pittige smaak zorgen. Wij hebben inmiddels onze voorkeur gevonden en zijn hier niet meer van af te krijgen. Hebben we geprobeerd hoor. Goedkopere bonen, bonen die anderen gebruiken, maar nee, deze bonen zijn voor ons het beste. Er is in ieder geval voor ieder wat wils. Kijk hier maar eens of er voor jou nog een boon tussen zit die meer naar jouw smaak is.
Verschillende soorten koffie
Uiteraard zijn er tegenwoordig ook heel veel verschillende soorten van koffie. Hieronder leg ik je uit hoe je eenvoudig de vier meest voorkomende soorten koffie kunt maken.
Espresso
Een espresso is de basis voor veel soorten koffie. Om een espresso te maken, heb je een espressomachine nodig:
1. Vul de filterhouder met fijn gemalen koffie (ongeveer 7-9 gram voor een enkele espresso).
2. Druk de koffie aan met een tamper om een gelijkmatig oppervlak te creëren.
3. Plaats de filterhouder in de espressomachine en start het brouwproces.
Americano
Een perfecte espresso is klaar in ongeveer 25-30 seconden en heeft een cremelaagje aan de bovenkant.
1. Bereid een enkele of dubbele espresso.
2. Voeg heet water toe aan de espresso in een verhouding van ongeveer 1:2 (espresso tot water), afhankelijk van je smaakvoorkeur.
Cappuccino
Een cappuccino bestaat uit gelijke delen espresso, gestoomde melk en melkschuim:
1. Bereid een enkele espresso in een grote kop.
2. Gebruik de stoompijp van je espressomachine om de melk te stomen tot het warm is met veel schuim.
3. Giet de melk over de espresso, en lepel het schuim bovenop tot de beker vol is.
Latte Macchiato
Een latte heeft meer gestoomde melk en een kleinere laag schuim bovenop:
1. Bereid een enkele of dubbele espresso in een grote kop.
2. Stoom melk tot het warm is met een kleine hoeveelheid schuim.
3. Giet de melk over de espresso en lepel het overige schuim er op.
Uiteraard is er nog veel meer te vertellen over koffie. Want behalve koffie van koffiebonen heb je tegenwoordig nog veel meer mogelijkheden. Daarom binnenkort meer hierover.
